Ελευθερία του Λόγου...με μέτρο!

Ελευθερία του λόγου, μια έννοια με πολύ βαθύ και πολυδιάστατο νόημα. Με το άκουσμα και μόνο αυτών των λέξεων σε κυριεύει ένα δέος, αλήθεια τι υπέρτατη δύναμη να μπορεί ο καθένας από εμάς να εκφράζεται ελεύθερα. Υπάρχει όμως στη πραγματικότητα ελευθερία του λόγου ή όλα αυτά είναι μια καλοστημένη φάρσα;

Ας ξεκινήσουμε λέγοντας ότι, ο κώδικας Επαγγελματικής Ηθικής και Κοινωνικής Ευθύνης των δημοσιογράφων της ΕΣΗΕΑ έχει κατοχυρώσει την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης καθώς και έχει θωρακίσει την ελευθεροτυπία επί αγαθώ της δημοκρατίας και της κοινωνίας.

Η ελευθερία του λόγου ισχύει, όταν αντιπροσωπεύει τη δημοσιοποίηση όλης της αλήθειας, χωρίς να διαστρεβλώνει, αποκρύπτει, αλλοιώνει ή πλαστογραφεί τα πραγματικά γεγονότα.

Θεωρώντας λοιπόν ότι ισχύει η ελευθερία του λόγου, όντας κατοχυρωμένη από το κώδικα, θα πρέπει να εξετάσουμε ποιά είναι τα όρια της. Πολλοί πιστεύουν πως η ελευθερία του λόγου δεν έχει όρια. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι η ελευθερία του κάθε ανθρώπου σταματάει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να πει το οτιδήποτε αρκεί να αντιμετωπίζει ισότιμα τους άλλους, χωρίς διακρίσεις εθνικής καταγωγής, φύλου, φυλής, θρησκείας, πολιτικών φρονημάτων, οικονομικής κατάστασης και κοινωνικής θέσης. Θα πρέπει να σέβεται την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια και το απαραβίαστο της ιδιωτικής ζωής του κάθε πολίτη. Μόνο όταν το επιτάσσει το δικαίωμα της πληροφόρησης μπορεί να χρησιμοποιεί, πάντοτε με τρόπο υπεύθυνο, στοιχεία από την ιδιωτική ζωή προσώπων που ασκούν δημόσιο λειτούργημα ή έχουν εξέχουσα θέση στην κοινωνία και υπόκεινται στον κοινωνικό έλεγχο.

Τέλος θα πρέπει να αποφεύγεται η χυδαιογραφία, η χυδαιολογία και η γλωσσική βαρβαρότητα, τηρώντας ακόμη και στη σάτιρα και στη γελοιογραφία, τους κανόνες της Επαγγελματικής ηθικής και κοινωνικής ευθύνης.

Αν λοιπόν όλα τα παραπάνω ισχύουν στη πράξη, τότε και μόνο τότε θα έχουμε πραγματική ελευθερία του λόγου και όχι αυθαιρεσία.

Είμαι θιασώτης αυτής της κουλτούρας των ανθρώπων που πιστεύουν ότι << η δημοσιογραφία πρέπει να είναι μια διαδικασία που προκαλεί αναταραχή με έξυπνο τρόπο>>. Αλλά δεν εννοώ να σκουντήξω κάποιον στην πλάτη και να του πω:

Ναι,σε σένα μιλάω, είσαι βλάκας.

Αυτό που εννοώ, είναι ότι μέσα από το λόγο μου, θα πρέπει να παρακινήσω τους ανθρώπους να σκέφτονται, να τους προκαλέσω να δικαιολογήσουν και να υπερασπιστούν τις ιδέες τους, όπως εγώ κάνω με τις δικές μου.

Αυτό είναι και η πραγματική ελευθερία του λόγου, από εκεί και πέρα το κάθε άτομο θα πρέπει να αποφασίσει σε τι ανέχεται και επιθυμεί να εκτεθεί και σε τι όχι.

Είναι δηλαδή στο χέρι μας το αν θα επιλέξουμε να ασκήσουμε το θεμελιώδες δικαίωμα μας στην ελευθερία του λόγου ή θα επιλέξουμε τον πιο εύκολο δρόμο αυτόν του αυτοπεριορισμού. Η επιλογή σε κάθε περίπτωση είναι αποκλειστικά δική μας...